BESİNLER VE RUH &ZİHİN SAĞLIĞI
25 yıl önce beslenme- ruh sağlığı etkileşimi ile ilgili çalışmaya ve anlatmaya başladığımda ”amma da uyduruyor ” diyen bir çoğunluk vardı.
Şimdi her yerde bu konu konuşuluyor.
Konuşulmalı da.
Şöyle ki ;
Çok fazla sayıda insan yılda en az bir kez depresyon yaşadığından, beslenme düzenlerinin ve beslenmeyle ilgili biyoaktif maddelerin ruh sağlığı üzerindeki etkisini anlamak önemlidir.
Tıp camiasında, reçeteli ilaçlardan egzersize kadar ruh sağlığını iyileştirmeye odaklanan çeşitli yaklaşımlar mevcuttur.
Yiyecekler ruh halini etkilediğinden ve ruh hali muhtemelen yiyecek seçimini etkilediğinden, beslenme bileşenlerinin ruh sağlığı üzerindeki etkilerinin araştırılması gereklidir.
Meyve ve sebze tüketiminin ruh sağlığı üzerindeki etkisiyle ilgili önemli sayıda bilimsel araştırma vardır. Toplam 400.000 üzerinde kişi sayısını içeren 18 çalışmaya dair 2016 tarihli bir meta-analiz, sebze ve meyve alımı ile depresyon arasındaki ilişkiyi değerlendirdi. Bu meta analiz, sebze ve meyve tüketimi arttıkça depresyon riskinin azaldığını ortaya çıkardı.Tam tersi de geçerliydi , yani sebze meyve tüketimi azaldıkça depresyon riski önemli ölçüde artıyordu.
2018 yılındaki bir başka araştırma sonucuna göre meyve veya sebze alımındaki her 100 gramlık artış depresyon için %3’lük bir risk azalma sağlıyordu.
Bu toplu bulgular, sebze-meyve tüketiminin depresyondan koruyucu özelliğine dair kanıt sağlar.
Faydalı etkiler bakımından tüketim şekillerine bakalım :
- Ham sebze -meyve tüketimi, zihinsel sağlık üzerinde en güçlü etkiye sahiptir.
- Ham sebze -meyve tüketimi , daha az depresif semptom ve daha pozitif ruh hali ile ilişkilidir.
- Çiğ meyve tüketimi ,olumsuz ruh halinin azalmasıyla ilişkilidir.
Daha iyi zihinsel sağlıkla ilişkilendirilen en iyi çiğ sebze ve meyveler şunlardır:
- havuç
- muz
- elma
- turunçgiller
- kivi
- salatalık
- koyu yeşil yapraklı sebzeler
İşlenmiş sebze -meyve tüketimi ise , diğer zihinsel sağlık değişkenlerinden herhangi biri ile değil, yalnızca olumlu ruh hali ile ilişkilendirildi.
Sebze- meyve alımıyla ilgisi olmayan ek bir ilginç bulgu, daha yüksek soda tüketiminin daha fazla depresif semptom ve daha düşük yaşam memnuniyeti ile ilişkili olmasıdır.
KLİNİK OLARAK DURUM NEDİR?
Sebze -meyve tüketimi kardiyovasküler hastalıklar ve belirli kanser türleri dahil olmak üzere kronik hastalık riskinin azalmasıyla ilişkilidir.
İyi beslenme ve ruh sağlığı da dahil olmak üzere sağlık için çeşitli yiyecek ve içeceklerin günlük alımını sağlamak önemlidir.
Genç yetişkinlerde pozitif ruh sağlığını desteklemek için günlük çiğ sebze- meyve alımını önermek özellikle değerlidir ; bu alanda daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.
Sebze ve meyveler, ham ve işlenmiş formlarda daha farklı besin değeri ve biyoyararlanıma sahip olabilir.
Sebze ve meyvede çeşitlilik sağlayarak fitokimyasallardan yararlanırız ve bu ,hastalıklardan korunmada diğer makro ve mikro besin öğleriyle sinerjik bir etki oluşturur.